Nghiên cứu về chuyển động của vỏ Kim Tinh tiết lộ những thông tin bất ngờ về địa chất của người “chị em song sinh” với Trái Đất. Giới khoa học vẫn luôn tin rằng lớp vỏ Sao Kim sẽ ngày càng dày hơn vì không có cơ chế đẩy nó xuống ngược lại vào lòng đất. Tuy nhiên, một bài công bố trên tạp chí Nature Communnications đề xuất một quá trình biến chất (metamorphism) có thể khiến cho lớp vỏ Kim Tinh mỏng hơn ta nghĩ.
Vỏ Trái Đất được hình thành từ các mảng kiến tạo chậm rãi di chuyển trên lớp mantle. Tại các ranh giới hội tụ, quá trình hút chìm địa chất (subduction) có thể xảy ra: Một mảng mảng chuyển động xuống bên dưới mảng khác và chìm vào trong mantle. Đất đá hình thành nên mảng bị chìm bị biến chất do nhiệt độ và áp suất tăng. Sự hút chìm này là cơ chế kiểm soát độ dày vỏ Trái Đất.
Không có bằng chứng về hiện tượng hút chìm được tìm thấy ở Kim Tinh, gợi ý rằng vỏ của nó là một mảng khổng lồ duy nhất. Mô hình được phát triển trong nghiên cứu ước tính lớp vỏ Kim Tinh có độ dày từ 40 đến 65 km. Điều này gợi ý rằng khi lớp vỏ trở nên dày hơn, vật chất phần đáy trở nên cô đặc đến mức tách ra thành một phần của lớp mantle hoặc bị nóng chảy thành chất lỏng. Quá trình biến chất này có thể đưa nước và các nguyên tố vào bên trong hành tinh, tạo điều kiện cho hoạt động núi lửa. Các vụ phun trào sẽ lại “tái thiết” bề mặt địa chất và khí quyển của Kim Tinh trong vòng tròn khép kín.
Bước tiếp theo là nhiều thu thập dữ liệu hơn nữa về lớp vỏ Kim Tinh, từ đó nâng cao chất lượng mô hình. Các sứ mệnh nghiên cứu bề mặt và khí quyển Kim Tinh trong tương lai như DAVINCI, VERITAS (NASA) và EnVision (ESA) chắc chắn sẽ góp phần quan trọng cho nghiên cứu.
Nguồn: https://phys.org/news/2025-05-venus-crust-thin.html
Tổng hợp: Khoa Lê