Các nhà thiên văn học từ Đại học Cambridge vừa phát hiện một ngoại hành tinh khổng lồ có khối lượng ước tính gấp từ 3 đến 10 lần Mộc tinh đang ẩn mình trong đĩa khí và bụi bao quanh ngôi sao trẻ MP Mus. Trước đây, MP Mus được cho là không có hành tinh nào quay quanh mà chỉ có một đĩa bồi tụ phẳng không đặc điểm. Tuy nhiên, khi quan sát lại bằng kính thiên văn ALMA (*) và dữ liệu từ sứ mệnh Gaia của ESA(**), các nhà nghiên cứu đã phát hiện dấu hiệu của một hành tinh khí khổng lồ trong đĩa tiền hành tinh này.
Đây là lần đầu tiên Gaia phát hiện ra một ngoại hành tinh trong đĩa tiền hành tinh. Các quan sát mới ở bước sóng 3mm cho thấy có một khoảng trống gần ngôi sao và hai khe hở ở xa hơn, đây là những đặc điểm không nhìn thấy trong dữ liệu trước. Đồng thời, dữ liệu từ Gaia cho thấy MP Mus có biểu hiện “lắc lư”(“wobbling”), điều này có thể được gây ra bởi lực hấp dẫn từ một hành tinh đang hình thành.
Bằng cách kết hợp dữ liệu quan sát từ vệ tinh Gaia và kính thiên văn ALMA cùng với mô hình hóa máy tính, nhóm nghiên cứu xác định sự dao động này nhiều khả năng là do một hành tinh khí có khối lượng nhỏ hơn 10 lần Mộc tinh, quay quanh sao ở khoảng cách từ 1 đến 3 lần khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời.
Đây là phát hiện gián tiếp đầu tiên về một hành tinh trẻ ẩn trong đĩa khí bằng phương pháp phối hợp như vậy, mở ra cơ hội phát hiện nhiều hành tinh trẻ khác bằng cách kết hợp các công nghệ quan sát sâu và chính xác hơn trong tương lai.
(*) ALMA: đài quan sát thiên văn Atacama Large Millimeter/submillimeter Array
(**) ESA: Cơ quan Vũ trụ châu Âu
Nguồn : https://phys.org/…/2025-07-astronomers-giant-fog-young…
Tổng hợp: Hoàng Thế Anh